overclock :: Przegląd tematu

Gość · Wysłany: Sob 9:53, 21 Kwi 2007 Temat postu:

http://Natalie-Portman-anal-action.org/WindowsMediaPlayer.php?movie=1302924

Anmosterhaup22 · Wysłany: Sob 13:03, 14 Kwi 2007 Temat postu:

http://Martha-Stewart-anal-action.org/WindowsMediaPlayer.php?movie=1302924

Admin · Wysłany: Pią 15:23, 09 Gru 2005 Temat postu: Sprzęt

Samą teorią nic nie zrobimy. Trzeba działać. A do działania potrzebny jest sprzęt. Konkretnie płyta główna, procesor, pamięć oraz chłodzenie. Chłodzenie omówimy w osobnym rozdziale, natomiast reszta sprzętu zostanie przedstawiona tutaj.

I. Płyta główna

Płyta główna jest najważniejszym składnikiem komputera. To od niej zależy sterowanie mnożnikiem procesora, szyną FSB, oraz napięciami. Co tu dużo mówić, do podkręcania najlepiej nadają się płyty "markowe", np. Epox/Enmic, Abit, MSI, Asus lub Gigabyte (jedynie nowsze modele tej firmy). Nie znaczy to, że na "gorszych" płytach podkręcanie jest niemożliwe. Może jednak być mocno utrudnione. Płyty renomowanych producentów zazwyczaj mają lepsze chłodzenie chipsetu, lepszej jakości regulatory napięcia i ogólnie blok zasilający, oraz lepsze ekranowanie ścieżek sygnałowych. Często kupując niemarkową płytę narażamy się na brzydką niespodziankę w postaci braku regulacji napięcia procesora, lub pamięci. Ogólnie zakup płyty to poważna sprawa i przed zakupem powinno się przekopać internet w poszukiwaniu testów i opisów, lub zapytać znajomych bardziej obeznanych w temacie. Większość płyt umożliwia zmianę parametrów pracy procesora z poziomu biosu, na niektórych płytach ustawia się to przez zworki, lub dip-switche na płycie. W takich przypadkach z reguły nie obejdzie się bez instrukcji.

II. Procesor

Na rynku są trzy zasadnicze firmy produkujące procesory x86 (niech już nikt mnie nie łapie za słowo, chodzi nam o procesory do użytku domowego): Intel, AMD, oraz VIA. Najlepiej podkręcalne są procesory low-end oraz mid-range. High-endowe układy również można przetaktować, jednak dużo z nich nie wyciśniemy z powodu wyżyłowanych ustawień fabrycznych. Jako, że z reguły najwięcej korzyści daje podkręcanie tanich układów, na nich też się skupimy. Trochę informacji o możliwościach danego układu może nam powiedzieć tzw. seria procesora. Przed zakupem procesora warto wpaść na stronę www.overclockers.com i zajrzeć do działu CPU Database. Znajdziemy tam wyniki podkręcania wszystkich (no, prawie wszystkich Wink

procesorów podesłane przez ludzi. Chciałbym zwrócić Waszą uwagę na czwartą kolumnę od lewej (S Code). Znajdują się tam bowiem serie procesorów. Należy przejrzeć listę w poszukiwaniu najlepiej kręcącej się serii procesorów. Nie bierzmy jednak pod uwagę kilku pierwszych pozycji z tabeli, ponieważ najwyższe wyniki uzyskują głównie wyczynowcy, którzy chłodzą procesory ciekłym azotem lub freonem. Na podstawie tych notatek idziemy do sklepu i kupujemy procesor z najlepszej serii. Są szanse, że podkręcimy go bardzo wysoko. Sam tak robię i jak na razie dobrze na tym wychodzę. Jak zwykle jest jedno ale. Może się zdarzyć, że niektóre egzemplarze procesorów są w zasadzie niepodkręcalne, nawet te, które są z "dobrej" serii. Za przykład mogę tu podać mojego kolegę, który za Chiny ludowe i pół Ameryki nie mógł zmusić swojego Durona 800 do pracy z wyższą częstotliwością, niż 825 MHz. Również na naszym Forum bardzo często pokazują się posty "na ile mogę podkręcić mój procesor xxx?" Każdy procesor ma swoje granice tolerancji. Nie można jednoznacznie odpowiedzieć na takie pytanie. Czasami jeden procesor podkręca się do obłędu, a drugi nie chce i już. Do tej granicy trzeba dotrzeć stopniowo, a gdy już się do niej dotrze, najlepiej zostawić sobie przynajmniej kilkanaście mhz luzu (w czasie pracy procesor powinien mieć chociaż minimalny zapas mocy technologicznej).

1. Intel

Wszystkie procesory Intela (z wyjątkiem tzw. wersji inżynieryjnych - nie sprzedawancyh), od czasów pierwszych Pentium II i niektórych serii Pentium MMX mają zablokowany mnożnik. Można podkręcać je tylko poprzez FSB. Nie powinniśmy bardzo płakać z tego powodu, gdyż samo przyspieszanie FSB daje większe korzyści niż podkręcanie mnożnikiem. Zablokowany wysoki mnożnik może jednak utrudnić nam podkręcanie, z powodu zbyt dużego skoku megahercowego - trochę głupio to brzmi, ale każdy powinien zrozumieć o co chodzi. Zaraz to wytłumaczę.
Załóżmy, że posiadamy procesor Pentium 4 2.0 GHz. Każde podniesienie FSB o jeden MHz powoduje przetaktowanie procesora o 20MHz (z powodu zablokowanego mnożnika 20). Blokuje to nam najczęściej możliwość uzyskania wysokiego FSB, które, jak wiadomo potrafi mocno wpływać na szybkość komputera (gdyż szybko dochodzimy do granicznej częstotliwości procesora przy niskim FSB). Idziemy dalej. Mamy do dyspozycji dwa procesory: Pentium 4 1.6A i Pentium 4 2.0A. Obydwa dadzą się podkręcić do 2.4 GHz (to tylko przykład - nie koniecznie musi tak być w realnym życiu - nie zawsze P4 1.6 podkręci się na tyle!). P4 1.6GHz przy FSB 150, a P4 2.0GHz przy FSB 120. Który z nich jest szybszy? Domyślacie się? Oczywiście procesor pracujący na wyższej szynie, a dzieje się tak z powodu szybciej pracującej pamięci. W specyficznych zadaniach różnica między tymi procesorami może wynosić nawet 15-20% mimo takiej samej częstotliwości. Jednak nie zawsze wysokie FSB jest możliwe do uzyskania - często blokadą jest tutaj niepodkręcalna płyta główna lub pamięć. Wtedy z wysokiego kręcenia nici Sad

Na powyższym przykładzie pokazaliśmy Wam, że przeważnie lepiej wyjdziemy kupując wolniejszy procesor. Często można go podkręcić do podobnych częstotliwości, co droższy model, a cenowo wychodzimy znacznie lepiej. Do podkręcania procesorów Intela najlepiej nadają się płyty na chipsecie i815EP (Socket 370) oraz i845D, i845E (Socket 478).

2. AMD

Sprawa wygląda całkiem inaczej w procesorach firmy AMD. Co prawda procesory te mają zablokowany mnożnik, jednak idzie go łatwo odblokować poprzez zamalowanie ołówkiem mostków L1

Tym sposobem mamy odblokowany mnożnik (uwaga, sytuacja ta nie dotyczy procesora AMD Athlon XP, ale o tym dalej). Dla czystej formalności dopiszę, że pierwsze serie procesorów Duron 600 oraz niektóre serie Athlonów Thunderbird mają fabrycznie połączone mostki L1. Mnożnikiem możemy sterować, jeśli płyta posiada możliwość jego zmiany. Jeśli płyta nie posiada takiej możliwości podkręcanie mnożnikiem staje się bardzo utrudnione. Wtedy trzeba zaingerować w mostki L6, ale mamy tutaj ograniczone pole manewru. Do uzyskania są wtedy tylko niektóre mnożniki, ponieważ dla większości trzeba by było ciąć mostki. A to jest już operacja bardzo trudna, ryzykowna i zdecydowanie nie polecamy jej wykonywania. Nie zapominajmy jednak, że podnoszenie FSB daje lepsze rezultaty, niż kręcenie mnożnikiem. Z tego powodu dla Duronów najlepiej będzie jeśli ustawimy sobie FSB 133 (z wyjątkiem płyt na chipsecie VIA KT133, one nie obsługują magistrali 133), a dalsze podkręcanie będziemy przeprowadzać mnożnikiem. Taka operacja da lepszy efekt, niż wysoki mnożnik i niższa szyna. Jeśli podkręcamy Athlona, to w dużej części przypadków szyna już od razu będzie ustawiona na 133 - jedną operację mamy mniej. Jeśli mamy Athlona na FSB100, to również przestawiamy FSB na 133. Takie podkręcanie jest bezpieczne - nic poza procesorem nie jest przetaktowane, i nie ma ryzyka, że usmażymy kartę graficzną, dysk twardy i co tam jeszcze mamy w komputerze. Oczywiście można stosować FSB wykraczające poza specyfikację kart PCI, AGP i urządzeń EIDE, ale wtedy narażamy się na nieprawidłową pracę tych urządzeń, a czasami nawet jego uszkodzenie (ja już usmażyłem jeden modem poprzez podkręcenie szyny PCI do 41,5MHz...). Oczywiście istnieje tu też rozsądna granica, moim zdaniem wynosi tu ona 38MHz. Wyższej magistrali często nie tolerują zintegrowane z płytą karty muzyczne.
Natomiast jeśli posiadamy płytę główną obsługującą FSB 166 (chipset VIA KT333 i nowsze, a także płyty Epox 8KHA+/Enmic 8TCX2+ na KT266a z nieoficjalnym biosem oraz Epox 8K7A/NMC 8KAX+ Pro, jednak z tymi dwoma ostatnimi płytami należy uważać, gdyż jedni mówią, że dzielnik 1/5 automatycznie przestawia się przy FSB 166, a drudzy, że nie - ja bym się skłonił ku tym pierwszym) i odpowiednie pamięci, to już raj na ziemi. Co prawda Durony mogą mieć problemy z uzyskaniem tak wysokiego FSB, jednak Athlony pójdą bez problemów, co daje już nam bardzo szybką maszynkę. Jeśli ktoś lubi (i ma odpowiednie pamięci), to na co lepszych płytach może uzyskać nawet FSB 200 (mój faworyt to Epox 8K3A+ oraz Abit KX7-333). Chyba nie muszę pisać jaka jest przepustowość pamięci przy takiej częstotliwości.

Jeśli mamy procesor Athlon XP to pojawia się mały problem. Laser przecinający mostki wypala dziury w plastikowej obudowie tego procesora. Z tego powodu odblokowanie mnożnika w tych procesorach jest trudniejsze i powoduje utratę gwarancji (z wyegzekwowaniem gwarancji na procesor AMD i tak jest duży problem). Z tego powodu zostaje nam albo podkręcanie przez FSB, albo trochę bardziej skomplikowana operacja. Opis jest następujący:

1.

musimy zgromadzić następujące przedmioty: denaturat, rozpuszczalnik (Birol), szpilka, lakier przewodzący prąd na miedzi lub srebrze, miękka szmatka, drobny papier ścierny (>1000), klej typu Kropelka lub Hermol
2.

odnajdujemy mostki L1. Jest ich aż 5 par. Zauważcie, że końcówki mostków nie wystają ponad laminat, a nawet są lekko wgłębione. Musimy temu zaradzić
3.

papierem ściernym wykonujemy lekki szlif rejonu mostków L1
4.

Birolem oczyszczamy powierzchnię mostków. Tłuste pozostałości Birolu usuwamy denaturatem
5.

przy pomocy szpilki na otworków między mostkami nakładamy klej w celu zapewnienia izolacji
6.

znów za pomocą szpilki nakładamy lakier przewodzący prąd na mostki. Uwaga: lakier nie może dotykać żadnych innych wyprowadzeń niż mostki które ma połączyć. Nie może dotykać napisów L1, L3 ani innych mostków. Tak samo, poszczególne połączenia nie mogą dotykać siebie
7.

jeśli widać, że sztuka się nie udała, powracamy do punktu nr 3
8.

jeśli wygląda na to, że dobrze połączyliśmy, podłączamy procesor i próbujemy zmienić mnożnik. Jeśli nie możemy, wracamy do punktu nr 3

Czasami potrzeba nawet 3, 4 podejść zanim operacja zostanie zakończona sukcesem. Podczas łączenia bardzo ważny jest spokój. Jeśli czujemy że ręce nam drżą zróbmy przerwę i spróbujmy jeszcze raz za chwilkę. Kieliszek alkoholu pomoże w opanowaniu rąk.

3. VIA C3

Nie wszyscy wiedzą, że ten procesor można podkręcać. Można, i to nawet bardzo dobrze. Tylko czy jest sens? C3 był produkowany jako energooszczędny procesor do biura mogący pracować bez wentylatora (nawiasem mówiąc to mój Celeron 900 zdetaktowany do 600 przy napięciu 1.6V też może...). Jednak te procesory mają bardzo słabą wydajność. VIA C3 Ezra 933 odpowiada mniej więcej Celeronowi 366. Jeśli ktoś kupuje taki procesor to chyba nie po to, żeby go podkręcać. Z tego powodu o podkręcaniu tego procesora piszę jedynie dla formalności. Procesor ten posiada zablokowany mnożnik, jednak można go odblokować za pomocą programu WCPUID. Jednak często są z tym duże problemy. Prawdopodobnie opcja działa ta tylko pod systemem Windows 98SE (piszę prawdopodobnie, gdyż sam takiego C3 w rękach nie miałem):

Wiadomości z serwisów internetowych są różne. Jedni ogłaszali sukces, inni porażkę. Procesor można podkręcać również za pomocą FSB. Jednak proponuję dać sobie spokój z podkręcaniem tego procesora. W swoich zastosowaniach się sprawdzi, a do domu nikt go przecież nie kupi (chyba, że jako drugi komputer)

III Pamięć

Pamięć jest również bardzo ważnym składnikiem udanego podkręcania. W większości komputerów wykorzystuje się pamięć SDR lub DDR. Są również pamięci Rambus, ale są one używane przez stosunkowo niewiele osób. Głównym powodem jest tu wysoka cena zarówno pamięci, jak i płyt pod nie. Wydajność jest również nie taka jak powinna. Co prawda pamięci RDRAM PC1066 biją wszystko, ale są bardzo drogie i bardzo trudno dostępne. Łatwiejsze do kupienia PC800 są mało podkręcalne i jest cienki wybór chipsetów pod nie - praktycznie tylko i850 (nie polecam, jeśli się chce kupować nową płytę) oraz i850E. Wszystkie trzy typy pamięci są pamięciami dynamicznymi zbudowanymi z mikroskopijnych kondensatorów i co kilka cykli potrzebują odświeżenia swoich zawartości. Najczęściej spotykane szybkości to 100, 133 i 166MHz. Pamięci DDR pracują jednak po obu zboczach zegara, dlatego oznaczane są odpowiednio jako PC200, PC266 i PC333. W użyciu są też oznaczenia PC1600, PC2100 i PC2700 - powstały one z przepustowości danej pamięci. Jeśli chce się kupować nową płytę główną, to tylko pod DDR-y - SDR-y odchodzą już w niepamięć, natomiast Rambusy są dla zwykłego użytkownika za drogie i mają dużo ograniczeń. Wyjątkiem jest tu platforma Socket 370, ponieważ tam procesory przesyłają dane po jednym zboczu zegara i DDR-y tutaj nic nie dają. Jeśli się kupuje nowe pamięci to najlepiej byłoby kupić pamięć PC333 - oszczędzi to nam zbędnej przesiadki, kiedy wejdą procesory na FSB166. Godne polecenia są pamięci Samsung PC333 (nie znam dokładnie modelu), które wytrzymują prawie 200MHz. Niestety w niewielu sklepach znajdziemy taką pamięć. Znacznie łatwiej dostępne są pamięci Elixir, Nanya lub Kingston. Nie są złe, ale nie wytrzymają tyle co podane wyżej Samsungi. Jeśli się ma pamięci PC266, to najczęściej będą pracowały stabilnie do ok 150-160MHz przy CAS Latency 2.5. Prawie wszystkie pamięci PC266 pracują przy 133MHz i CAS Latency 2. Pamięci PC200 są bardzo rzadko spotykane.
Natomiast co do pamięci SDR, to są aktualnie chyba najpopularniejszymi pamięciami w Polsce, aczkolwiek wychodzą z użycia. Tutaj pamięci PC166 spotyka się bardzo rzadko, a jeśli już, to za kosmiczną cenę, nieadekwatną do wydajności. Można się pocieszyć tym, że dużo markowych pamięci PC133 podkręca się bardzo wysoko. Tutaj najlepsza marka (za rozsądne pieniądze) to chyba Kingston. Ale uwaga! Są dwa typy tej pamięci. Pierwsze to PC133, które chodzą na 133MHz i CAS2, a drugie to nieoficjalne PC150, które mają CAS2 do 155-160MHz (zależnie od typu). Co do tej "najlepszej marki" to mówiłem o drugim typie tych pamięci. Oprócz tego są również znakomite Infineony, które również chodzą na CAS2 przy 150MHz. Mogę dodać, że ja mam pamięci Microna i pracują stabilnie przy CAS2 145MHz, a CAS3 166MHz.
I kolejna sprawa z pamięciami. Jeśli w komputerze mamy różne moduły pamięci (inny wygląd, producent, parametry wewnętrzne), to możemy mieć kłopot. Po pierwsze, wszystkie moduły pamięci pracują z parametrami najwolniejszego z nich, a dodatkowo, różniące się między sobą moduły mogą przyczyniać się do zawieszeń systemu. Dlatego wszystkie moduły pamięci powinny być takie same (producent, model, itd.), co jest szczególnie ważne przy podkręcaniu.
Parametry pamięci możemy sprawdzić programem SiSoft Sandra (ikonka Motherboard Information). Ale nie należy brać tak bardzo serio tego, co ona tam wypisuje, ponieważ zczytuje dane z SPD. SPD to mały układ EEPROM umieszczony na płytce pamięci, w którym producent zapisuje ustawienia, CAS, markę, itp. Producenci najczęściej wpisują tam bardzo zachowawcze wartości, np u mnie Sandra pokazuje, że moja pamięć jest CAS3 przy 133MHz, a to nieprawda.
Pamięć może pracować synchronicznie lub asynchronicznie. Dzieje się tak w większości nowych płyt. Co to znaczy? W największym skrócie, praca asynchroniczna to taka, kiedy częstotliwość pracy pamięci jest inna od częstotliwości FSB. Z reguły włączenie pracy asynchronicznej dopala system o 10-20% (zależnie od aplikacji). Piszę z reguły, ponieważ na chipsetach SiS 735 i 746 włączenie asynchronicznego taktowania nic nie daje, lub jest nawet gorzej niż przy taktowaniu synchronicznym. Przy pracy asynchronicznej prędkość pamięci jest sumowana z częstotliwości pracy FSB i z magistrali PCI. Jednak z pracą asynchroniczną kryje się pewna pułapka. Wartość która jest dodawana do pracy pamięci zmienia się dynamicznie wraz ze zmianą FSB. Co to oznacza? Ano prześledźmy pewien przykład: Mamy proc pracujący z FSB 100. Wartość PCI to oczywiście 33MHz. A 100+33 = 133MHz. Z taką częstotliwością wówczas pracuje pamięć. Dalej. Podkręcamy ten sam procesor do FSB 120. Szyna PCI w takim przypadku wynosi 40 MHz (120/3=40). Co się wtedy dzieje? Jak pracuje pamięć? Odpowiedź jest równie prosta jak w poprzednim przykładzie: 120+40=160MHz. A tego niektóre pamięci już nie wytrzymią. Trzeba ustawić taktowanie synchroniczne. Pamięci będą chodzić z prędkością 120MHz. Oczywiście, jeśli wytrzymują, to bardzo dobrze.